Ukrayna’nın Kullandığı SİHA’lar Savaşın Dengesini Nasıl Değiştirdi?

Rusya'nın Şubat 2022'de Ukrayna'ya yönelik saldırısıyla başlayan savaşta, ilk tahminler, Rusya'nın “askeri üstünlüğü” nedeniyle Ukrayna'nın kısa sürede mağlup olacağı yönündeydi. Ancak, savaş beklenenden çok daha uzun sürdü ve iki taraf arasında hala devam ediyor.

Ukrayna, askeri teçhizat açısından dünyanın en büyük ikinci gücü olan Rusya'nın saldırılarına beklenenin aksine şu ana kadar başarıyla karşı koydu ve direnişini sürdürdü. Batılı ülkeler ise savaş sırasında Ukrayna’ya cömert askeri destekler sağladı. 

Ancak Kiev’e bu konuda yardımcı olan, savaş denklemi değiştirmesini sağlayan ve savaşın kısmen Rusya topraklarına taşınmasına olanak tanıyan başka faktörler de vardı. 

Bu faktörlerin başında, özellikle de SİHA’lara dönüştürülen ticari drone’ların akıllıca kullanılması geliyor. 

Ukrayna’nın inovasyonu 

The Times gazetesi, Ukrayna’nın SİHA’lar geliştirme, askeri personeli bu konuda eğitme ve bu silahları “eşit olmayan” bir savaşta kullanma konusundaki yüksek yetenekleri hakkında uzun bir makale yayımladı. 

Habere göre Ukrayna’nın SİHA alanındaki bu dikkat çekici gelişimi, yakın gelecekte savaş kavramında köklü bir değişikliğin de habercisi oldu. 

Aynı bağlamda, Birinci ve İkinci Dünya Savaşları hava kuvvetlerini geliştirdi ve savaş uçakları o zamanlar en modern silahlar olarak kabul edilen savaş gemilerini yok edebildi. 

Bu bağlamda, küçük boyutlu ve düşük maliyetli SİHA’ların ağır geleneksel silahlar karşısında yaptıkları, günümüzde savaş ve askeri güç anlayışında niteliksel bir değişimi temsil ediyor. 

Söz konusu haberde, Ukrayna’nın Rusya’ya karşı yürüttüğü savaşta yüz binlerce SİHA’ya güvendiği ve bu tür silahlar sayesinde Rusya’nın ilerleyişini durdurup gücünü sınırlamayı başardığı da vurgulandı. 

Askeri Uzman Ahmed Rahhal, SİHA’ların geliştirilmesinin, büyük silah ihracatçısı ülkeler tarafından uygulanan askeri ve siyasi tekelin kırılmasına yol açtığına dikkat çekti. 

Rahhal’a göre üretici ülkeler, konvansiyonel askeri uçakları kendilerine tehdit oluşturabilecek diğer ülkelere ihraç etmekten kaçındı veya teslim miktarlarını kontrol altında tuttu. 

Dolayısıyla SİHA’lar ticari havacılık kadar etkili olmasa da, büyük uçak üretmeyen ülkelerin askeri gücünü artırmaya da katkıda bulunuyor. 

Ukrayna savaşta nasıl başarılı oldu? 

Rahal, Rusya’nın savaşın başında hava üsleri ve havaalanlarını yok ederek, Ukrayna hava sahasını kontrol edebildiğini hatırlatarak, “Bu nedenle Ukrayna bir alternatif arayışına, yani SİHA’lara doğru yöneldi” dedi. 

Ukrayna’nın bu arayış sonucu SİHA’lar geliştirebildiğini ve Rus ordusuna yıkıcı darbeler indirebildiğini söyleyen Rahhal, açıklamasında ayrıca şunları ekledi; 

“Rusya, Ukrayna’ya ait SİHA’ların kendisine sahada yaşattığı utançtan kurtulmak ve uğradığı askeri zararı azaltmak amacıyla İran’dan bazı SİHA’lar temin etti ve durumu düzeltmeye bile çalıştı.” 

Ukrayna bu süreçte yalnızca savaş için tasarlanmış SİHA’ları kullanmakla kalmadı. Aynı zamanda, genellikle hava fotoğrafçılığı için kullanılan küçük ticari drone’ları da silahlara dönüştürdü ve bunları küçük ama oldukça etkili patlayıcıları taşıyabilecek şekilde geliştirdi. 

Ukrayna tüm bunların yanı sıra Çin’den büyük miktarda drone ithal etti. Ancak uzman ekipler aracılığıyla, bunların yazılımında değişiklikler yaparak, düşmanın askeri üsleri ve hedefleri üzerinde tespit edilmeden uçabilmesini sağladı. 

Ayrıca Ukrayna ordusu, savaşın başlamasıyla birlikte halktan ellerindeki drone’ları bağışlamalarını istedi. Böylece Ukrayna halkı ellerindeki binlerce drone’u teslim etti ve Ukrayna ordusu bunları Rusya’ya karşı yürütülen savaşta defalarca kez kullandı. 

Ukrayna SİHA’lar için özel ekipler oluşturuyor 

Ukrayna, hafif SİHA’lar konusunda uzmanlaşmış bir askeri birlik kurdu ve dünyada bu adımı atan ilk ülke oldu. 

Times gazetesine göre Ukrayna’nın bu birimi oluşturması, Britanya’nın Birinci Dünya Savaşı’ndaki zaferinden yedi ay önce, 1 Nisan 1918’de dünyanın ilk hava biriminin kurulmasına benzer şekilde, savaşlar tarihinde önemli bir olay.

Ukrayna’nın söz konusu birimi, askerlere SİHA’ların nasıl kullanılacağı konusunda eğitim veriyor. Ayrıca birimdeki uzman ekipler SİHA’ları şifreliyor, kodunu çözüyor. 

Aynı zamanda kışla, askeri üs, havaalanı gibi hassas yerlerde tespit sürecini kolaylaştıran veya uçmasını engelleyen takip programlarını da bloke ediyor. 

Öte yandan bu birim, SİHA’ların boyutları ve hareket kabiliyetlerine uygun patlayıcılar üretiyor. Böylece Ukrayna da küçük patlayıcıları öldürücü bir güce dönüştürmeyi başardı. 

SİHA kontrol mekanizmasının geliştirilmesi 

Dünya, drone’ları tek tek kontrol etmek yerine, onları ölümcül askeri savaşçılara dönüştürecek mekanizmayı geliştirmek için harekete geçiyor. 

Almanya, ABD ve diğer Avrupa ülkeleri, küçük SİHA filosunun tek bir kontrol merkezine bağlanmasını sağlayan programlar geliştiriyor.  Bu da SİHA’ların sahadaki etkinliğini arttıracak ve hareketini kontrol edenlerin sayısını azaltacak. 

Öte yandan Ukrayna, savaş sırasında büyük ölçekli Rus mekanik saldırılarını püskürtüp, Rusya’nın Karadeniz’deki filosunu bir SİHA filosuyla felç ederek, bu fikri sahada hayata geçirmeyi başardı. 

The Times gazetesine göre, Ukraynalıların SİHA’ları ustaca kullanmaları, savaşın gidişatını değiştirecek şekilde, Rusya’nın Kursk bölgesinin derinliklerine sürpriz bir saldırı düzenlemelerine olanak sağladı. 

Bir başka deyişle, Ukrayna’nın savunmaya geçmesinin ardından, Rusya topraklarındaki saldırılar için cephe açıldı. 

Çağın silahı 

SİHA’ların çeşitli nedenlerden dolayı çağın silahı olduğunu dile getiren Rahhal, açıklamasına şu ifadelerle devam etti; 

“Bunlardan en önemlisi insan kaybının olmaması. SİHA’lar güçlü performansının yanı sıra savaş alanında insanların doğrudan müdahalesine ihtiyaç duymuyor. Dolayısıyla bunların düşürülmesi büyük kayıplar anlamına gelmediği gibi, askeri açıdan da bir sıçrama teşkil ediyor.” 

SİHA’lar aynı zamanda düşük maliyetli ve geliştirilmeleriyle birlikte yüksek doğrulukla harika sonuçlar elde edilebiliyor. 

Sonuç olarak, sahada SİHA’ların daha etkili bir şekilde sağladığı kamikaze operasyonlarının öneminin arttı. 

Bu nedenle birçok ülke, “geleceğin silahı” olarak kabul edilen SİHA’ları geliştirmek için birbiriyle yarışıyor.