Denizcilik Sektöründeki Dalgalanmalar Sürüyor: Limanlarda Aksaklıklar Yaşanıyor

Dünya Bankası (WB), dünya genelindeki limanların performansının bölgesel huzursuzluklardan etkilendiğini bildirerek, salgına yönelik sağlık kriziyle ilgili zorlukların 2023’te azalmasına rağmen, denizcilik sektöründeki istikrarsızlığın sürdüğünü açıkladı. 

Dünya Bankası 6 Haziran’da yaptığı açıklamada, en son yayınlanan Küresel Konteyner Liman Performansı Endeksi’ne (CPPI) göre, Doğu ve Güneydoğu Asya limanları performansının 2023’te olağanüstü olduğunu ve ilk 20 içerisinde 13. sırada yer aldığını bildirdi.  

Banka, uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Standart Poor’s Global’ın Piyasa Bilgi Birimi ile birlikte geliştirilen endeksin, şimdiye kadarki en büyük veri grubuna dayandığı bilgisini de verdi.  

Bu veriler, 2023 yılının tamamı boyunca 182 binden fazla gemi gelişi, limanlara yükleme ve boşaltma, 238,2 milyon transfer ve yaklaşık 381 milyon yirmi fitlik eşdeğer yük birimini içeriyor.  

Küresel Konteyner Liman Performansı Endeksi, konteyner gemilerinin limanda kalma süresine odaklanarak, 405 küresel konteyner limanını verimliliğe göre sıralıyor.    

Bu göstergenin temel amacı, limanlardan gemicilik hatlarına, ulusal hükümetlere ve tüketicilere kadar küresel ticaret sistemi ve tedarik zincirlerindeki çok sayıda paydaşın yararına geliştirilecek alanları belirlemek.    

Banka, mal ticaretinin yüzde 80’inden fazlasının deniz yoluyla taşındığını belirterek, limanların esnekliği, şoklara dayanma yeteneği, verimliliği ve genel performansının küresel pazarlar ve ekonomik kalkınma için büyük önem taşıdığını vurguladı.  

Uluslararası Finans Kurumu, yeni rapora göre bölgesel huzursuzluğun dünyanın her yerindeki limanların performansını etkilediğini bildirdi.  

Dünya Bankası’nın taşımacılık ekonomisti Martin Humphreys, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını ve sonrasında ortaya çıkan zorluklar 2023’te daha da hafiflese de, konteyner taşımacılığının öngörülemez ve değişken bir sektör olmaya devam ettiğini söyledi.  

Humphreys konuya ilişkin değerlendirmesini şu ifadelerle sürdürdü:  

Büyük limanların küresel pazarların istikrarını ve denizcilik sektörünün sürdürülebilirliğini sağlamak için dayanıklılığa, yeni teknolojiye ve yeşil altyapıya yatırım yapması gerekiyor.”  

2023 yılına yönelik Küresel Konteyner Limanları Performans Endeksi’nde, Estonya’daki Muuga Limanı ve Umman’daki Al Duqm Limanı’nın yanı sıra birçok önemli nakliyecinin de aralarında bulunduğu 57 yeni liman yer alıyor.    

Hindistan’ın önemli limanlarından biri olan Visakhapatnam Limanı ilk 20’ye girdi.   

Tanzanya’daki Dar es Salaam Limanı, nispeten düşük sıralamasına rağmen, gemi varış sürelerini yüzde 57 oranında azaltmayı başardı.   

S&P Global Pazar İstihbaratı Liman İstihbaratı ve Analitik Başkanı Turloch Mooney söz konusu rapora ilişkin açıklamasında, “Deniz geçitlerinin dayanıklılığı ve verimliliği konusunda daha fazla farkındalık ve odaklanma var” dedi.  

Mooney ayrıca liman gecikmelerinin ekonomik kalkınma üzerindeki olumsuz etkisi konusunda daha fazla anlayış olduğunu söyleyerek, açıklamasını şu ifadelerle sürdürdü:  

Konteyner taşımacılığının son derece birbirine bağlı doğası, bir limandaki zayıf performansın olumsuz etkisinin o limanın bağlantı noktasının ötesine geçebileceği ve tüm programları bozabileceği anlamına geliyor. Bu da ithalat ve ihracatın maliyetini artırıyor, rekabet gücünü azaltıyor, ekonomik büyümeyi ve yoksulluğun azaltılmasını engelliyor.”  

En iyi performans gösteren limanlara bakıldığında, Çin’in Yangshan Limanı üst üste ikinci kez zirvede yer alırken, Umman’ın Salalah Limanı ikinci sırayı korudu. 

Kolombiya’nın Cartagena limanı üçüncü sıraya yükselirken, Fas’ın Tanger-Akdeniz bölgesi 4. sırayı korudu ve Malezya’nın Tanjung Pelepas Limanı da ilk 5’te yer aldı.