İsrailli Uzman: "Sde Teiman Gözaltı Merkezi Kanunsuz Bir Cehennem"
İsrail'in güneyinde, askeri üssün bir parçası olan Sde Teiman gözaltı merkezinde, 7 Ekim 2023'ten bu yana alıkonulan Filistinliler tutuluyor.
Sık sık işkencelerle anılan Sde Teiman, 9 askerin Filistinli bir esire cinsel işkence yaptıkları iddiasıyla gözaltına alınmasının ardından yeniden gündeme geldi.
İsrailli uzman ve eski İsrail ordusu çalışanı Shaiel Ben-Ephraim ve İsrailli barış aktivisti Maoz Inon, Sde Teiman gözaltı merkezine ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
"Bu tesiste herhangi bir kanun yok"
Ben-Ephraim, tesisteki koşulları ve İsrail askerlerinin eylemlerini eleştirerek, "Bu tesisin kapanması gerekiyor. Bu, sona ermeli" dedi.
Sde Teiman'da alıkonulan Filistinlilerin toplu istismara uğraması ve cinsel işkencelere ilişkin çıkan haberler hatırlatılan Ben-Ephraim, daha önce İsrail ordusunda çalıştığını, bu tesisin namı kötü olan diğer hapishanelere benzediğini dile getirdi.
Ben-Ephraim, "Bu tesiste herhangi bir kanun yok." diye konuşarak, İsrailli askerlerin Sde Teiman'da yaptıklarını, ABD'nin Ebu Gureyb ve Guantanamo gibi hapishanelerde yaptıklarına benzetti.
Sde Teiman'da alıkonulan Filistinlilerin günde birkaç saat gözleri bağlı ve çömelerek tutulduğunu, "belki günde 4-6 saat ayakta durmalarına izin verildiğini" söyleyen Ben-Ephraim, "Eğer bakmaya ya da ayağa kalkmaya çalışırlarsa bazen dövülüyorlar. Birçok durumda insanlardan bilgi almaya çalıştıklarında bazen elektrik veriliyor" şeklinde konuştu.
Cinsel istismar olayına ilişkin Ben-Ephraim, alıkonulan 2 kişinin mahrem yerlerine bazı cisimler sokulduğunu bildiğini dile getirdi.
Acınası hijyen koşulları dahil, birçok durumda kötü şartların burada alıkonulan kişilere en çok zarar veren şey olduğunu vurgulayan Ben-Ephraim, tıbbi malzemelere erişilememesinin de Sde Teiman'da büyük bir sorun olduğunu kaydetti.
Ben-Ephraim, en az 2 olayda alıkonulan kişilerin dövülerek öldürüldüğünü söyleyerek, "Orası cehennem" ifadelerini kullandı.
Ben-Ephraim, İsrail'in aşırı sağcı Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir'in Sde Teiman'da alıkonulanlara yapılan cinsel istismar ve işkencede büyük rolü olduğunu belirtti.
Ben-Gvir'in tutuklulara yönelik kötü muameleden gurur duyduğunu anlatan Ben-Ephraim, "Bunu birkaç kez medyada da dile getirdi" dedi.
Ben-Ephraim, yetkililerin çok sayıda istismar vakasından haberdar olduğunu ancak askeri üstte herhangi bir kural ve kanun olmadığını aktardı.
"İsrailli askerler soruşturulsun" çağrısı
Ben-Ephraim, İsrail askeri polisinin, bir Filistinliye cinsel işkence yaptığı suçlamasıyla 9 İsrail askerini gözaltına almak üzere Sde Teiman'a gelmesinin ardından, gözaltına alınacak askerlerin direnmesi sonucu çıkan olayları da değerlendirdi.
Toplumda İsrail ordusuna ve güvenlik güçlerine desteğin her zaman olduğunu belirten Ben-Ephraim, 7 Ekim 2023 sonrasında baskıların da desteğin de ciddi oranda arttığının görüldüğünü kaydetti.
Siyasi baskılar nedeniyle suç işleyen askerlerin hesap vereceği bir ortam oluşmadığını, vatandaşların ve siyasilerin de suç işleyen askerlerin arkasında olduğunu kaydeden Ben-Ephraim, "Yani İsrailli askerler ne yaparsa yapsın, yargılanmalarına yönelik destek yok" diye konuştu.
Ben-Ephraim "Uluslararası Adalet Divanını ve diğer uluslararası kurumları, İsrail'in Gazze'de ve savaş esirlerine yaptıklarını soruşturmaya çağırıyorum" ifadesini kullandı.
İsrailli askerlerin yargılanması halinde suçlu bulunacağına çünkü çok fazla kanıt olduğunu düşündüğüne işaret eden Ben-Ephraim, askerlerin cezalandırılsalar da yeterli ceza almayabileceklerini belirtti.
"Hepsi gözetim altında yapıldı"
İsrailli barış aktivisti Maoz Inon da İsrail'in aşırı sağcı hükümetinin nihai hedefinin "Batı Şeria veya Gazze fark etmeksizin Filistinlilerin bastırılması, işgal edilmesiyle Yahudi üstünlüğü kurmak" olduğunu dile getirdi.
Inon, "Bu, hükümetin ve bazen İsrail ordusunun uyguladığı politika. Bu sefer askeri üsse girdiler fakat hükümetin ya emri ya da izniyle hepsi gözetim altında yapıldı" dedi.
İşkencelerle gündeme gelen Sde Teiman gözaltı merkezi
İsrail'in güneyinde yer alan ve alıkonulan Gazzelilerin tutulduğu Sde Teiman gözaltı merkezi sık sık işkencelerle gündeme geliyor.
New York Times gazetesinde çıkan haberde, Sde Teiman gözaltı merkezinde alıkonulan Gazzelilerin, etrafı açık bir alanda gözleri bağlı olarak, günde 18 saate kadar elleri kelepçeli yerde sessiz şekilde oturtulduğu belirtilmişti.
Haberde, gözaltı merkezine getirilen Filistinli tutukluların burada 3 aya kadar kaldığı ve sorgulama süreçlerinde birçok kişinin insanlık dışı muameleye ve işkenceye maruz kaldığı kaydedilmişti.
Burada tutulan ve daha sonra serbest bırakılan bazı Gazzeliler, Sde Teiman'da maruz kaldıkları işkenceleri dile getirmişti.
İsrail askeri polisinin, bir Filistinliye cinsel işkence yaptığı suçlamasıyla 9 İsrail askerini gözaltına almak üzere Sde Teiman'a gelmesinin ardından gözaltına alınacak askerlerin direnmesi sonucunda olaylar çıkmıştı.
İsrailli aşırı sağcı siyasetçiler, yüzü maskeli ve silahlı askerler ile aşırı sağcı fanatik gruplar, askeri üsse baskın düzenlemişti. Benzer gruplar akşam saatlerinde de gözaltına alınan askerlerin götürüldüğü askeri mahkemenin bulunduğu Beit Lid isimli üsse zorla girmişti.
Aşırı sağcıların bir gün içinde iki askeri üsse baskın düzenlemesi İsrail'de yoğun tartışmalara yol açmıştı.