Zaporijya Nükleer Güç Santrali'ndeki Yangında Radyasyon Tartışması

1984-1995 yıllarında inşa edilen Zaporijya NGS, Avrupa'nın en büyük, dünyanın ise 9. büyük nükleer santrali olarak biliniyor. Ukrayna'nın güneydoğusunda, Rusya yanlısı ayrılıkçıların kontrolündeki Donbas'ın ise batısında kalan Zaporijya NGS, Dnipro Nehri'nin kıyısında yer alıyor. Her biri 950 megavatlık toplam 6 reaktöre sahip santral, toplam 5700 megavatsaat elektrik üretimiyle yaklaşık 4 milyon haneye enerji tedarik edebiliyor.

Mart 2022'de Rusya'nın kontrolüne geçen santralin çevresine topçu ve insansız hava araçlarıyla saldırılar düzenlenirken, Ukrayna ve Rusya saldırılar konusunda birbirini suçluyor.

Rusya tarafından ele geçirilmeden önce Ukrayna'nın elektrik ihtiyacının yüzde 20'sini karşılayan santral, geçen yıl "soğuk durdurma" durumuna geçmişti.

Rusya'nın ilhak ettiği Zaporijya'nın sözde Bölge Valisi Yevgeniy Balitskiy, dün yaptığı yazılı açıklamada, Ukrayna ordusunun saldırısı nedeniyle Zaporijya NGS'nin soğutma sisteminde yangın çıktığını bildirmişti.

Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy ise santralde çıkan yangın için "Rusya tarafından çıkarıldı" ifadesini kullanmıştı.

Son olarak Rusya Devlet Nükleer Enerji Kuruluşu Rosatom, Zaporijya NGS'nin soğutma sisteminde çıkan yangının önemli oranda söndürüldüğünü bildirdi.

Rus yetkililer, bölgedeki radyasyon seviyesinde herhangi bir değişim yaşanmadığını duyurdu.

Uluslararası Atom Enerjisi Ajansının (UAEA) konuya ilişkin açıklamasında, "Nükleer güvenlik açısından herhangi bir etki rapor edilmedi" değerlendirmesinde bulunuldu.

UAEA yetkilileri tesiste zaman zaman denetimler yapıyor.

"Zaporijya Nükleer Santrali'ndeki yangın radyasyon tehlikesi yaratmadı"

Zaporijya Nükleer Güç Santrali'nin (NGS) soğutma sisteminde çıkan yangının kontrol altında olduğu ve radyasyon tehlikesinin bulunmadığı bildirildi.

Rusya Federal Çevre, Teknolojik ve Nükleer Denetim Servisi'nden yapılan yazılı açıklamada, kurumun Zaporijya NGS'deki denetimini tamamladığı belirtildi.

Ukrayna ordusunun dün insansız hava aracıyla yaptığı saldırı nedeniyle santralin soğutma sisteminde yangın çıktığı kaydedilen açıklamada, "Yangın lokalize edildi, yangının yayılma tehlikesi bulunmuyor" ifadesine yer verildi.

Santraldeki güç ünitelerinin "soğuk" durumda olduğuna işaret edilen açıklamada, "Yangın, Zaporijya NGS’nin nükleer ve radyasyon güvenliğini etkilemedi. Radyasyon seviyesi normal düzeyde" bilgisi verildi.

Rusya Devlet Nükleer Enerji Kuruluşu Rosatom Genel Müdürü Aleksey Likhachev de Rus devlet kanalı Rossiya-24'e yaptığı açıklamada, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansının (UAEA) saldırının kaynağını tespit etmesi ve olayın uluslararası alanda siyasi değerlendirmesini yapması gerektiğini söyledi.

Ukrayna ordusunun santralin güvenliğini tehlikeye attığını vurgulayan Likhachev, "Dün gece Zaporijya santralinde yaşananlar, nükleer santrallerin altyapısını hedef alan, hedefli bir saldırganlığın tamamen farklı bir seviyesidir" dedi.

Likhachev, santralin soğutma sisteminin onarılıp onarılamayacağına yönelik inceleme yapacaklarını kaydetti.