ABD Başkanlık Seçimleri: Harris veya Trump’ın Zaferi İçin Karmaşık Hesaplamalar
Uluslararası güvenilir anket merkezleri tarafından yürütülen kamuoyu yoklamaları, Trump ve Harris arasında sıkı bir yarış ve güçlü bir rekabetin olduğunu gösteriyor. Anket sitesi Project 538 tarafından yürütülen kamuoyu yoklamalarına göre Demokrat Parti’nin başkan adayı Kamala Harris ulusal anketlerde yüzde 48,2 oy alarak, 46,7 oranında destek alan Cumhuriyetçi rakibi eski Başkan Donald Trump’ın önünde görünüyor. Ancak anketlerde ulusal düzeyde önde olması, Harris’in başkanlığı kazanabileceği anlamına gelmiyor.
2016 yılında düzenlenen başkanlık seçimlerinde Demokratların başkan adayı ve eski Dışişleri Bakanı olan Hillary Clinton, Trump’dan bir milyondan fazla oy almasına rağmen, rakibinin “salıncak eyaletleri” kazanarak elde ettiği delege sayısı nedeniyle başkanlığı kaybetti.
Başkanlık yarışlarında büyük bir rol oynayan “salıncak eyaletler”, seçimlerde dar bir farkla yarışılan küçük bir eyalet grubunu ifade ediyor.
Bu yıl ABD başkanlık seçimleri, 5 Kasım’da tüm eyaletlerde gerçekleşecek. Ancak her eyaletin Seçiciler Kurulu’nda (Electoral College) belirli bir şekilde temsil edilmesine dayanan sistemle, seçimlerin kaderini yedi kritik eyalet belirleyecek. Bir adayın Pennsylvania, Michigan, Georgia, Arizona, Wisconsin, Kuzey Carolina ve Nevada gibi “savaş alanı” olarak adlandırılan bu salıncak eyaletlerden herhangi birinde kazanacağı zafer onu başkanlığı kazanmaya daha da yaklaştıracak.
Anketlere göre Harris önde
ABD başkanlık seçimlerinin sonucunu belirleyen bu yedi kararsız eyaletin 93 Seçiciler Kurulu oyu bulunuyor. Seçiciler Kurulu sisteminde, her eyalete farklı ağırlıklarla dağıtılmış toplam 538 delege yer alır. Seçim sonucunda 270 delegeye ulaşan aday, başkan olmaya hak kazanıyor.
Delege sayısı bakımından en büyük salıncak eyalet 19 oyla Pennsylvania olurken, onu 16 oyla Georgia ve Kuzey Carolina, 15 oyla Michigan, 11 oyla Arizona, 10 oyla Wisconsin ve 6 oyla Nevada takip ediyor.
Project 538 sitesi tarafından yürütülen anketlerde Harris, Trump’ın önünde görünüyor. Bu ankete göre Harris, Nevada’da 0,1, Georgia’da 1,8, Arizona’da 2,2, Michigan’da 0.8 ve Wisconsin’de 0.4 puanla Trump’ın önünde. Trump ise Pennsylvania’da 0.2, Kuzey Carolina’da 1.0 ve Arizona’da 2.2 puan ile Harris’in önünde yer alıyor.
Bu anketler +/-2,5 ve 3 puan arasında değişen hata payı içerebiliyor. Bu da ABD başkanlık seçimlerinde yarışan adaylardan herhangi birinin, bu eyaletlerden birini kazanabileceği ve yarışın çok sıkı geçeceği anlamına geliyor.
Seçimi kilit eyaletler belirleyecek
Teksas Üniversitesinde profesör olan siyasi ilişkiler uzmanı Frank Musmar, başkanlık seçimlerini, seçim kampanyaları için milyarlarca dolar harcanan kilit eyaletlerdeki çok az sayıdaki oyun belirleyeceğini söyledi.
Bu yıl yedi kararsız eyalet olduğunu dile getiren Musmar, Michigan, Pennsylvania ve Wisconsin’ın genellikle Demokrat Parti’ye oy verme alışkanlığı ile bilinen “Mavi Duvar” eyaletleri olarak anıldığını, Nevada, Arizona, Georgia ve Kuzey Carolina da “Güneş Kuşağı” eyaletleri olarak bilindiğine dikkat çekti.
Musmar’a göre Trump’ın 270 delegeye ulaşabilmesi için üç “Mavi Duvar” eyaletinden en az birini, Harris’in ise Pennsylvania, Kuzey Carolina ya da Georgia eyaletlerinden birini kazanması gerekiyor. Bu da Trump’ın “Mavi Duvarı” aşarak “süper delegelere” giden açık bir yola sahip olduğu, Harris’in ise aynı hedefe ulaşmak için birden fazla seçeneğe sahip olduğu anlamına geliyor.
Seçtikleri herhangi bir adayı destekleyebilen ve desteklerini her an değiştirebilen “süper delegeler”, senatörler ve Temsilciler Meclisi üyeleri dahil önemli seçilmiş yetkililer, mevcut veya eski başkanlar, başkan yardımcıları ve Demokrat Ulusal Komitesi’nin (DNC) bazı üyeleridir.
Harris’in başkanlık seçimlerini kazanma yolları
1-Mavi Duvar ve Omaha bölgesi: Musmar, Harris’in başkanlığı kazanmasının en iyi ya da en olası yolunun, Nebraska eyaletinde bulunan Omaha bölgesinin yanı sıra Michigan, Pennsylvania ve Wisconsin gibi üç Mavi Duvar eyaletini kazanmak olduğunu söyledi.
Siyasi ilişkiler uzmanı, “Harris, Omaha da dahil olmak üzere tüm gözde bölgelerini ve rekabetçi Mavi Duvar eyaletlerini güvence altına alırsa, Güneş Kuşağı eyaletlerinden herhangi birini kazanmak zorunda kalmadan gerekli 270 delege oyuna ulaşabilir” diye ekledi.
Genel olarak Nebraska, ülkenin ortasındaki birçok eyalette olduğu gibi Cumhuriyetçilere oy veriyor. Ancak Nebraska, Maine’nin ardından delegelerini beşe bölen bir diğer eyalet.
Nebraska, çoğu eyaletin aksine beş oyu bölüyor. Oyların ikisi eyaletteki halk oylamasının kazananına gidiyor. Geri kalan üç delegenin her biri eyaletin üç bölgesine dağıtılıyor, Omaha da bunlardan biri.
2-Güneş Kuşağı kayıplarını telafi etmek: Musmar’a göre Trump “Mavi Duvarı” küçültmeyi başarırsa, Harris’in üç Mavi Duvar eyaletinden herhangi birini kaybetse bile Beyaz Saray’a giden en az iki yolu daha var.
Harris, Wisconsin veya Michigan’ı kaybederse, Wisconsin’den 10 ya da Michigan’dan 15, Kuzey Carolina ya da Georgia’dan ise 16 delege oyu kazanarak bunu telafi edebilir.
Harris için en zor olanı, 19 delege oyu olan Pennsylvania’da kazanmak. Bu eyaletin kaybını telafi etmek için Georgia ya da Kuzey Carolina’nın yanı sıra batıdaki salıncak eyaletlerden birini kazanması gerekiyor.
Mavi Duvar eyaletlerinin tamamını kaybetmesi halinde ise, “Güneş Kuşağı” eyaletlerinin tamamını kazanarak zafere ulaşabilir ki, bu da toplam oy sayısını 275’e çıkaracaktır.
Siyasi ilişkiler uzmanı Musmar, konuya ilişkin değerlendirmelerini şu ifadelerle sürdürdü:
“Her ne kadar Harris, oradaki siyah, Latin ve Asyalı-Amerikalı seçmenlerin sayısındaki artış nedeniyle Güneş Kuşağı eyaletlerinde rekabet edebilse de bu eyaletleri içeren anketler Mavi Duvar eyaletlerine göre biraz daha kötüydü. Bu da Güneş Kuşağı’nın tamamını kazanma ihtimalini azaltıyor.”
Trump’ın kazanma yolları
1-Kararsız eyaletlerin belirlenmesi: Trump’ın Beyaz Saray’a ulaşmasının en kolay yolunun Pennsylvania, Kuzey Carolina ve Georgia’yı kazanmak olduğunu vurgulayan Musmar, “Trump bu eyaletleri kazanırsa 270 delege oyu alacak ve önde olduğu Arizona’yı da eklerse 281 süper delegeye ulaşabilecek” dedi.
Musmar’a göre Kuzey Carolina’nın demografisi değişti ve bu da eyaleti Demokratlar için daha rekabetçi hale getirdi.
Eski Başkan Barack Obama bu eyaleti 2008’de modern başkanlık standartlarına göre ülke genelinde büyük bir farkla kazandı ancak Harris bu seçim süresince Obama’nın rakamlarına yakın bir anket sonucuna ulaşamadı.
Trump ise 2016’da Pennsylvania’yı kazandı ve seçim kampanyasında diğer eyaletlerden daha fazla bu eyalete kaynak yatırdı. Ancak 2020 seçimlerinde, Pennsylvania eyaletindeki oylama bir puandan fazla farkla Biden’ın zaferiyle sonuçlandı.
2-Kırmızı eyaletleri kazanmak: Musmar, Trump’ın kazanmasının ikinci yolunun eyaletleri “sadık Cumhuriyetçilere” yani kırmızı eyaletlere dönüştürmek olduğunu söyledi.
Trump, 2016’da Wisconsin, Michigan ve Pennsylvania eyaletlerinde kazanmıştı. Bu eyaletleri tekrar kazanması halinde Kuzey Carolina, Georgia ve Nevada’yı kaybetse bile seçimi kazanabilir.
Bu senaryoda, Trump’ın ABD’nin güneyindeki Güneş Kuşağı’nda yer alan kilit eyaletlerden biri olan Arizona’yı da kazanması gerekecektir.