İngiltere, Göçmenleri Sınır Dışı Etmek İçin Ruanda’ya Alternatif Ülkeler Arıyor

The Times gazetesinin eriştiği belgelere göre, İngiltere İçişleri Bakanlığı ile Dış İşleri Bakanlığı, 18 aydır mültecileri sınır dışı etmek için Ruanda üzerinde uygulanan planın benzerini kabul edebilecek ülkeler arıyor. 

Planın uygulanabilirlik kriterlerine uygun olabilecek ülkelerin listesi çıkartıldı. Ancak listedeki pek çok ülke İngiltere’nin girişimini reddetti. Ayrıca bazı yetkililer söz konusu planın uygulanmasının imkansız olduğunu belirtti. Dış İşleri Bakanlığı, Fildişi Sahili, Botsvana, Ermenistan ve Kosta Rika’yı, planın uygulanabileceği öncelikli ülkeler olarak belirledi.  

İngiltere Hükümeti, Ruanda ile varılan anlaşmanın bir benzerini imzalamak üzere bahsi geçen dört ülke ile görüşmelere devam etti. Ancak Ruanda ile yapılan anlaşma hakkında devam eden hukuki problemler sebebiyle söz konusu görüşmelerde bir ilerleme kaydedilemedi. 

Hükümet, Güney Afrika ülkeleriyle iletişime geçti 

Hükümet, aralarında Ekvador, Paraguay, Peru, Brezilya ve Kolombiya’nın da yer aldığı Güney Amerika ülkeleriyle de iletişime geçti. Ancak söz konusu ülkelerin “sığınma taleplerini üçüncü ülkeye taşıma anlaşması” olarak nitelenen anlaşmaya sıcak bakmayacakları tahmin ediliyordu.  

Hedef ülkeler ve ile anlaşma sağlanamadığı takdirde yedek listesindeki Cape Verde, Senegal, Tanzanya, Togo, Angola ve Sierra Lone gibi Afrika ülkelerine yaklaşılması planlanıyor. 

Aralarında Fas, Tunus, Namibya ve Gambiya’nın da bulunduğu bazı Afrika ülkeleri ise konunun teknik değerlendirmelerine girmeyi reddetti.  

Hükümet, Ruanda planının uygulanmaya başlamasıyla beraber görüşmeleri tekrar başlatmayı düşünüyor. İçişleri Bakanlığı, ülkeye sığınan ilk göçmenleri haziran ayının başında sınır dışı etmeyi planlıyor. Ancak ilk uçuşların gerçekleşmesi için henüz bir hava yolu şirketi veya İngiliz Hava Kuvvetleri ile anlaşılabilmiş değil.  

Perşembe gününe kadar toplanması planlanan Parlamento ve Britanya Lordlar Kamarası’nda, Ruanda güvenlik yasa tasarısının çıkması bekleniyor. Söz konusu tasarının kabul edilmesinden sonraki iki hafta içinde sınır dışı edilmesine karar verilen ilk göçmenlere uyarı yapılacak.  

B planı  

2022 Ekim ayında Başbakanlığa gelen Rishi Sunak, mültecilerin sınır dışı edileceği üçüncü bir ülke ile anlaşılması için araştırma yapılmasını teşvik etti. Sunak, daha önce mültecilerin sınır dışı edilebileceği potansiyel ülkeler bulunması için başlayan ve 2022 Nisan ayında Ruanda ile yapılan anlaşmayı mümkün kılan araştırmaların tekrarlanması için İçişleri Bakanlığı ve Dışişleri Bakanlığı’na talimat verdi.  

Sunak, geçen sonbaharda söz konusu bakanlıklara, Ruanda dışında iki ülke ile daha anlaşma sağlamaları için net bir süre verdi. Sızdırılan belgelere göre Başbakan, Kral’ın taç giyme törenini dahi, potansiyel ülkelerin liderlerine baskı kurmak için değerlendirdi.  

Potansiyel ortak araştırması  

Downing Street yetkilileri, Ruanda planına benzer bir anlaşmaya istekli olabilecek ülkelerin bulunması üzere yapılan araştırmaların hızlanması için iki bakanlığa talimat verdi. Ayrıca Başbakan Sunak, Ruanda planının başarısız olması halinde “B planı için tüm seçeneklerin” araştırılmasını istedi.   

Ancak hedef ülkeler hakkındaki anlaşmazlık ve müzakerelerde ilerleme kaydedilemediği için bakanlıklar, planın takvimine uymakta başarısız oldular.  

Dışişleri Bakanlığı’nın yaptığı açıklamaya göre Ruanda planının önündeki hukuki ve lojistik kaynaklı engeller sebebiyle potansiyel üçüncü ülkelerden bir kısmı müzakereleri askıya alırken diğerleri tamamen sonlandırdı. 

Dışişleri Bakanlığı’nda görevli üst düzey bir yetkili, yaptığı açıklamada şu ifadelere yer verdi: “Birçok potansiyel müttefik ülkenin, Ruanda planının hukuki sürecini takip ettiğinin farkındayız. Dolayısıyla söz konusu plan, tatmin edici bir sonuca ulaşmadıkça başka bir ülkeyle somut bir anlaşmaya varmak hakkında temkinli olabiliriz”  

Buna rağmen zamanın Dışişleri Bakanı James Cleverly, yetkililere, kanuni süreç sürerken potansiyel üçüncü ülkeler ile yapılan müzakere ve ortaklıkların devam etmesi için açıklamada bulunmuştu.