Katar’ın Dış Politikada Elde Ettiği Başarının Sırrı Nedir? 

Katar, 20 yılı aşkın süredir uluslararası arenada barış ve arabuluculuk konusundaki etkinliğiyle dikkat çekiyor. Çatışma bölgelerinde sağladığı başarılı arabuluculuk ve yardım faaliyetleri, ülkenin uluslararası güvenilirliğini pekiştiriyor.
Katar’ın Dış Politikada Elde Ettiği Başarının Sırrı Nedir 
16 Ağustos 2024

Birçok küçük ülkeden farklı olarak Katar, uluslararası arenada güçlü bir aktör olarak öne çıkıyor.  

Ülkenin dış politikasındaki eylemleri, Katar’ın uluslararası arenada geniş alanlara etki etme kabiliyetinin yüksek olduğunu gösteriyor.  

Bu bağlamda, birçok küresel meselede önemli bir rol oynayan Katar’ın aktif diplomasisi son 20 yılda açıkça görüldü.  

Ayrıca ülke, dünya çapında pek çok uyuşmazlıkta güçlü ve güvenilir bir arabulucu olarak ortaya çıktı ve açıdan geniş kapsamlı uyuşmazlıkları çözmeyi başardı.  

Katar’ın dış politikası neye dayanıyor?  

Katar dış politikası anayasasında yer alan, barışı tesis etmenin yanı sıra ülkeler arasındaki ilişkilere ve uluslararası anlaşmalara saygı göstermeye odaklanan birçok ilkeye dayanıyor.  

Son dönemde ön plana çıkan, çatışan taraflar arasındaki uyuşmazlıklara karşı yürütülen arabuluculuk politikası, Katar’ın dış politikasında öncelikli bir konu haline geldi.  

Öte yandan Katar, ABD ile Taliban arasındaki çatışmanın sona ermesi ve 7 Ekim olaylarının ardından Hamas ile İsrail arasında yapılan esir ve tutuklu takasını içeren anlaşmada önemli bir rol oynadı.  

Ayrıca Katar’ın büyük önem verdiği yardım çalışmaları da ülkenin dış politikasını belirleyen eylemlerden biri olarak kabul ediliyor.  

Katar Yardım Kuruluşu (Qatar Charity) ve Katar Kızılayı gibi kurumlar, çatışma ve doğal afetlerin yaşandığı bölgelerde etkin olarak faaliyet gösteriyor.  

Son dönemde ise Türkiye'de yaşanan deprem ve bölgedeki savaşlardan etkilenen insanlara yardım sağlanmasında Katar’ın oynadığı rol büyüktü.  

Çeşitli kanallar açma  

Katar Üniversitesi’nde Çağdaş Politika ve Orta Doğu Tarihi Profesörü olan Mahjoob Zweiri konuya ilişkin açıklamasında, “Katar’ın çeşitli diyalog kanalları açma yeteneğinin yüksek olması, dış politikada kendisini farklı bir yere koyuyor. Aynı zamanda taraflar arasında arabuluculuk rolünü başarıyla yerine getirmesini sağlıyor” dedi.  

Ayrıca Zweiri, Katar’ın Taliban’ın ardından Hamas’a ev sahipliği yapmasının arabuluculuk pozisyonunda bir çelişki olmadığını, bilakis rol ve gücünü artıran bir faktör olduğunu vurguladı.  

Katar’ın özellikle Filistin-İsrail çatışmasında çok kanallı bir politika izlediğini, tüm bu kanalları açık tuttuğunu, bunun da tarafsız bir arabulucu olarak kendisine duyulan güveni artırdığını vurgulayan Zweiri açıklamasını şöyle sürdürdü;  

“Katar, Hamas’a ev sahipliği yapmasıyla ilgili olarak maruz kaldığı baskılara, son 10 yılda oluşturduğu güveni sürdürebilmek adına göğüs gerdi.”  

Ayrıca Katar’ın dış politikasında, özellikle Gazze’ye yönelik savaş ve Doha’da Hamas liderliğine ev sahipliği yapma konusundaki tutumunda bir değişiklik beklemediğini söyleyen Zweiri, “Bu politikanın sürdürülmesi Doha için büyük önem taşıyor” ifadelerine yer verdi.  

Katar’a olan güveni güçlendiren tecrübeler  

Katar’ın Gazze savaşında taraflar arasında arabulucu olarak oynadığı rol, bu alanda zengin bir deneyime sahip olması nedeniyle şaşırtıcı değil.  

Arabuluculuk rolüne yaklaşık 20 yıl önce başlayan Katar, başta Lübnan, Sudan, Libya, Afganistan, Kenya, Somali, Gazze Şeridi, Çad, ABD ve İran’ı kapsayan arabuluculuk ve çatışmaların çözümü konusunda büyük bir tecrübe edindi.