Yabancı askeri üsler ve kuvvetler Orta Doğu’ya yayılmış durumda ve verilere göre ABD bu listenin başında yer alıyor.
Dünyadaki çeşitli kıtalarda bulunan ABD üslerinin bir parçası olan Orta Doğu’daki üsler, ülkenin uluslararası düzeydeki askeri hakimiyetini gösteriyor.
ABD’nin Orta Doğu’da kaç yabancı üssü var?
Orta Doğu’daki ABD üslerinin sayısı oldukça fazla. Bu da, söz konusu bölgenin ABD için taşıdığı önemi gösteriyor.
Bu üslerin bir kısmı resmi askeri üs olarak değerlendiriliyor, yani varlıkları biliniyor ve ilan ediliyor.
Öte yandan, resmi olarak ilan edilmemiş pek çok üs de bulunuyor.
Orta Doğu’daki ABD üslerini şu şekilde ayrılabiliriz;
- Ev sahibi ülkeyle yapılan ortak anlaşmalarla oluşturulan üsler.
- Suriye'deki ABD üsleri gibi, toprak sahibi devletin yetkisi ile mutabakat sağlanmadan oluşturulan, çoğu zaman beyan edilmeyen ve bazen yasa dışı olan geçici üsler.
American Security Project sitesine göre, genel olarak Orta Doğu’da ABD’ye ait en az 55 askeri üs bulunuyor.
Bu üslerin büyüklükleri, içerisinde bulunan asker sayıları, önemleri ve kurulma amaçları bakımından farklılıklar var.
ABD ile yakın ilişkilerine rağmen, İsrail’deki askeri üsleri yeni, küçük ve anti-balistik füze sistemlerini destekleme konusunda uzman olarak biliniyor.
Öte yandan, bu üsler arasında Dimona Radar Tesisi ve Mashabim Hava Üssü’nün yanı sıra tamamı resmi olarak açıklanmayan en az üç üs yer alıyor.
Orta Doğu’daki tek NATO üyesi ülke olan Türkiye’de ise halihazırda İncirlik Hava Üssü ve İzmir’deki Çiğli Hava Üssü olmak üzere iki ABD üssü bulunuyor.
Kaç Arap ülkesinde ABD üssü var?
Birden fazla Arap ülkesinde ABD’nin askeri üsleri bulunuyor. Bu üslerin çoğu Asya kısmındaki Arap ülkelerinde yer alıyor. Arap Afrika ülkeleri arasında ise daha az sayıda üs bulunuyor.
Ayrıca, ABD üslerinin 10 Arap ülkesinde olduğu ve bu üslerin çoğunun Orta Doğu’daki önemli ABD üsleri arasında yer aldığı biliniyor.
ABD’nin üslerine ev sahipliği yapan Arap ülkeleri şunlar;
- Bahreyn: 5. Filo’ya ev sahipliği yapan Bahreyn Deniz Destek Faaliyetleri Üssü, Şeyh İsa Hava Üssü ve Muharraq Hava Üssü (Deniz Kuvvetleri için)
- Kuveyt: Ali Al-Salem Hava Üssü, Camp Arifjan, Camp Buehring ve Camp Patriot.
- Umman: Rafo Masirah Üssü, Maskat Uluslararası Havaalanı Üssü, Rafo Thumrait Üssü, El Musannah Hava Üssü ve Duqm ve Salalah limanları.
- Katar: ABD’nin bölgedeki en büyük üssü olan El Udeid Hava Üssü ve Camp Al Sayliyah.
- Suudi Arabistan: İskan Köyü Yerleşkesi.
- BAE: El Zafra Hava Üssü, Fujairah Deniz Üssü ve Cebel Ali Limanı.
- Ürdün: Muvaffak Salti Hava Üssü ve Burj (Kule) 22 üssü gibi diğer resmi olmayan üsler.
- Irak: Ayn El Esad Hava Üssü, Harir Askeri Üssü, Balad Hava Üssü, El Habbaniya Üssü, Camp Taji ve Speicher Hava Üssü.
- Suriye: Suriye’de 20’den fazla ABD üssü bulunmaktadır. Bunlardan en önemlileri El Tanf Üssü, Tel Abyad, Rimelan, Kobani (Ayn el-Arab), Ayn Issa ve el-Mabruka'daki üslerdir.
- Cibuti: Camp Lemonnier Askeri Üssü.
- Mısır: Mısır’daki ABD ordusu tesisleri, Kahire’de bulunan tek bir tıbbi araştırma tesisiyle sınırlı.
Orta Doğu’daki en büyük ABD üssü hangisi?
Orta Doğu’daki ABD üslerinin sayısına rağmen, bölgedeki en büyük ABD üssü, Katar’da bulunan ve birçok ABD askeri komutanlığının merkezini temsil eden El-Udeid üssüdür.
Bu üs, ABD Müşterek Hava Operasyonları Merkezi, ABD Hava Kuvvetleri Merkezi Komuta Merkezi, ABD Özel Harekat Komutanlığı Merkezi Cephe Karargahı ve ABD Merkez Kuvvetler Komutanlığı’na (CENTCOM) ev sahipliği yapıyor.
Al Jazeera gazetesinde yer alan bir habere göre El Udeid Üssü, Katar’da hava kuvvetlerinin varlığından önce 1996 yılında 1 milyar dolarlık bir maliyetle inşa edildi.
Üssün o zamandan bugüne kadar toplam maliyeti 4 milyar dolara ulaştı. Katar hükümeti şu anda 200’den fazla ek konut inşa ederek üssü genişletmeye çalışıyor.
El Udeid Üssü, Katar’da bulunan ABD kuvvetlerinin çoğunu içeriyor. Üs, ABD’nin Irak işgalinden önce, 2003 yılında ABD kuvvetlerinin çoğunun Suudi Arabistan’daki üslerden çekilmesinden sonra daha da önem kazandı.
Çekilen bu kuvvetlerin çoğu Katar’daki El Udeid Üssü’nde konuşlandı.
Mısır’da ABD üsleri var mı?
İsrail-Mısır Camp David barış anlaşmasının 1979’da imzalanmasından bu yana Mısır ile ABD arasındaki yakın askeri işbirliğine rağmen ülkede ABD’nin askeri üssü bulunmuyor.
Öte yandan ABD ordusunun Mısır’daki tesisleri, Kahire’de bulunan tek bir tıbbi araştırma tesisiyle sınırlı.
Bununla birlikte, ülkede ABD’nin askeri niteliğinde üsleri olmamasına rağmen, ABD ordusunun Mısır’da çeşitli askeri tesisleri bulunuyor.
Bunlar arasında, Süveyş Kanalı’na yakınlığı nedeniyle stratejik öneme sahip limanlar olan Port Said, Süveyş ve Hurgada limanlarında ABD Donanması kuvvetlerinin aldığı tesisler de yer alıyor.
Buna ek olarak, ABD kuvvetlerine, Akdeniz kıyısındaki Mısır askeri tesislerinde gerçekleştirilen “Parlak Yıldız” eğitim tatbikatları kapsamında da tesisler veriliyor ve bu tatbikatlar artık periyodik olarak yapılıyor.
Mısır hükümeti ayrıca ülkenin batısındaki Kahire Hava Üssü’nde ABD Hava Kuvvetleri’ne tesisler sağlıyor.
Yazarlar
