Gençler Arasında Kanser Oranları Artıyor: Ne Yapılabilir?

Bugün 30'lu yaşlarındaki bir kadın, iki nesil önce büyükannesinin aynı yaşta olduğundan daha yüksek bir kanser teşhisi alma olasılığıyla karşı karşıya. Amerikan Kanser Derneği (American Cancer Society/ACS) verilerine göre, kanser vakaları ve ölüm oranları milenyum kuşağında ve hatta daha genç nüfusta artarken, yaşlı Amerikalılar arasındaki oranlar düşüyor. Temmuz ayında yapılan bir araştırma, hem X hem de Milenyum kuşağı bireylerinin 17 kanser türüne yakalanma riskinin daha yaşlı nesillere göre daha yüksek olduğunu buldu. 

Ocak ayında yayınlanan yıllık ACS kanser istatistikleri raporu, 50 yaş altındaki kişilerin 1995'ten 2020'ye kadar ABD'de kanser görülme sıklığında genel bir artış yaşayan tek kesim olduğunu gösterdi.

Kolorektal kanseri ele alalım: 55 yaşın altındakilerde görülme sıklığı oranları 1990'ların ortalarından bu yana yılda yüzde 1 ila yüzde 2 oranında artmış ve 65 yaş ve üzeri kişilerde azalmıştır. Bu arada, 50 yaşın altındaki kişilerde kolorektal kanser dört sıra yükselerek erkeklerde kanser ölümlerinin önde gelen nedeni ve kadınlarda ikinci önde gelen neden haline gelmiştir.

Bu çalışma ABD'de yapılmış olsa da gençler arasında kanser teşhisi artarken artık kanseri yaşlıların bir hastalığı olarak düşünemeyiz. 

Kanser ölümleri nasıl azaltılabilir?

Peki, neden kanser oranları artıyor? Scientific American dergisinde yer alan makaleye göre, artışın tek bir nedenini bulamasak da, kesin olan bir şey var; nesiller arası bir sorun. 50 yaş ve üzeri nüfus, kanserden ölüm risklerini azaltmak için mevcut yöntemlerden faydalandı. 

Gençleri nasıl koruyabiliriz? Şimdiye kadar yapılan bilimsel araştırmalar, tedavinin daha etkili, daha az yoğun ve çok daha az masraflı olduğu erken dönemde kanseri tespit ederek hayat kurtarabileceğimizi gösteriyor. Meme, kolorektal ve akciğer kanserleri gibi en yaygın kanserler için düzenli, kılavuza dayalı taramalar, erken teşhis için en iyi şansı sunar. Servikal ve kolorektal kanserler için taramalar, kanser gelişmeden önce uyarı işaretlerini de tespit edebilir ve bu da hastalığın önlenmesine yardımcı olur. 

Gençlerin tarama yaptırmalarını gerektirecek risk faktörlerine sahip olup olmadıklarına dikkat etmeleri kritik önem taşıyor. Sağlıksız alışkanlıklar, çevresel tehlikeler ve özellikle ailede kanser öyküsü gibi kişisel risk faktörlerini barındıran kişiler özellikle dikkat etmeli ve en küçük bir belirtide hekime görünmeli.

Gençler kanser taraması neden yaptırmıyor? 

Aslında bu tamamen gençlerin eksikliği değil. Kanser taramalarıyla ilgili rehberlikler daha genç kitlelere ulaşmak için uyarlanmamıştır. Bu tür bilgiler günlük hayatın içinde karşımıza çıkmalıdır. Örneğin, en sık kullandığınız web siteleri ve uygulamalarda kanser taraması yaptırmanız gerektiğiyle ilgili içeriklere pek de rastlamıyoruz. 

Bununla birlikte, daha genç bir yetişkin olarak, sağlık hizmetlerine erişimde daha fazla engelle karşılaşabilirsiniz. Tedavi ararken, sağlık hizmeti katkı paylarını kira, öğrenci kredisi veya diğer finansal öncelikler için yapılan ödemelerle karşılaştırarak taviz verme olasılığınız daha yüksek olabilir. Ayrıca çalışma saatleri ile geleneksel tıp tedavi ve tetkiklerinin yapıldığı saatler birçok çalışan için tedavileri ve muayeneleri elverişsiz kılıyor. 

Sağlığımızı korumak için ne yapabiliriz? 

ABD'de yeni teşhis edilen kanserlerin neredeyse yarısı (ACS araştırmacılarına göre yüzde 42'si) sağlıklı beslenme ve sağlıklı bir vücut ağırlığını koruma gibi uygulamalarla önlenebilir.

Sigara kullanımının azaltılması gibi kanser önleme, erken teşhis ve tedavilerdeki iyileştirme uygulamaları sayesinde ABD'de son 30 yılda dört milyondan fazla hayat kurtarıldı.

Kanser riski hakkında doğru bilgi edinme, tarama ve önleme seçeneklerini keşfetme ve ihtiyaç duydukları tedaviyi alabilmeyi mümkün hale getirme gibi önlemlerle Milenyum kuşağı kanser riskini önemli ölçüde azaltabilir.