Türk Dizilerinin Arap Dünyasına Açılan Yolu 

Arap dünyasında Türk dizileri alanında bir devrim yaratarak 2004 yılında yayımlanan ilk Türkçe dublajlı dizi olan “Çemberimde Gül Oya” ile Türk dizileri Arap izleyici kitlesinin ekranlarına Suriye lehçesi aracılığıyla girdi. Ardından Türk dizilerinin gösterim haklarını satın almak, dublajlarını yapmak ve daha sonra diğer Arap kanallarına dağıtmak üzere sıraya giren Arap TV kanalları bu sektörde ciddi gelirler elde etti.  

Dublajlı diziler, Türkiye’nin pek çok gelenek ve kültürü paylaştığı Arap toplumları arasında dilini ve kültürünü yaymasını sağladı. Başta İstanbul olmak üzere dizilerde gösterilen turistik şehirler, Boğaz ve Taksim Meydanı gibi şehrin en güzel yerleri, Türk turizminin tanıtımına önemli bir katkıda bulunarak Türkiye’nin Araplar için favori turizm destinasyonu haline gelmesini sağladı.   

Arapça Türk dizileri    

Türk dizilerinin Arap dünyasında bu denli yaygınlaşmasındaki en belirgin ve önemli etken Suriye lehçesinde seslendirilmiş olmalarıydı. Çünkü Arap dünyasında dublaj ve seslendirme süreçlerinin öncüsü Suriye dizileri ve dolayısıyla doğrudan Suriye lehçesi olmuştu.   

Uzmanlara göre, Türk prodüksiyonlarının Suriye lehçesiyle hazırlanmış olması, uzun yıllardan günümüze kadar varlığını sürdüren Türk dizilerinin başarısında ve Arap dünyasında hızla yayılmasında temel ve kritik faktördü.   

Arap dünyası, ilk başta seslendirilen Türk dizileri sayesinde, Arap ve Türk kültürleri arasındaki büyük benzerliğin farkına vararak Türkiye’yi daha önce düşündüğünden farklı bir bakış açısıyla tanıdı. Dublaj, aktörlerin orijinal sesleri ile seslendirme sanatçılarının diğer dillerdeki seslerinin sentezlenmesi tekniği olarak tanımlanıyor.   

Suriye lehçesi ile dublajlanmış Türk dizilerini 2007 yılında ekranlarına taşıyan ilk kanallardan biri, “Çemberimde Gül Oya” dizisini yayımlayan MBC TV Grubu’ydu. Gösterim o zaman büyük bir başarı yakaladı. Dizinin Türk yönetmeni Çağan Irmak “bu dizinin başarısı bir mucize” diyordu.  

Arap dünyasının Türk dizilerine olan tutkusu, 2008 yılında yayımlanan, başrollerinde Kıvanç Tatlıtuğ (Arapça dublajda Muhenned) ve Songül Öden’in (Arapça dublajda Nur) yer aldığı Arapça dublajlı adıyla “Nur” Türkçe adıyla “Gümüş” dizisiyle daha da arttı. İlk bölümü Türkiye’de 2005 yılında yayımlanan dizinin finali 85 milyon kişi tarafından izlenmişti.   

Aynı bağlamda, Arapça dublajlı adıyla “Ve Aşk Kalır” Türkçe adıyla “Binbir Gece” dizisi, dünya çapında yaklaşık 80 ülkede izlenme ve takip edilme oranlarını alt üst ederek uluslararası düzeyde ses getiren ve ilgi gören ilk Türk dizisi oldu. Başrollerinde Halit Ergenç ve Bergüzar Korel yer alıyordu.   

Beş yıl içinde Türk dizilerinin rekor izlenme oranlarına ulaşması, birçok Arap televizyon kanalının Suriyelileri örnek alarak Türk dizilerini satın almasına ve Tunus, Fas ve Cezayir gibi farklı Arap lehçelerine dublaj çalışmaları yapılmasına neden oldu. Ancak bunlar Suriye lehçesi kadar başarılı olamadı.    

Suriye’de sürekli faaliyet gösteren ve geniş bir şöhrete ulaşan dublaj firmalarının sayısı yirmi ikiye yükseldi. Bu firmalar Suriye lehçesinin Arap dünyasında yayılmasında önemli bir pay sahibiydi. 2021 yılında Nexflix ve Disney yayın platformları, Arapça dublajlar için Suriye lehçesini temel aldıklarını duyurdu.   

Dünya çapında rekor karlar    

Bugün Türkiye, yılda 150’den fazla dizi ihraç ederek en çok dizi ihraç eden ülkeler arasında ABD’den sonra ikinci sırada yer alırken, Türk dizileri Orta Doğu’dan Doğu Asya ve Afrika’ya, Avrupa, Kuzey ve Güney Amerika’ya kadar dünyanın 156 ülkesine ulaştı.   

TRT tarafından üretilen dizilerin küresel ilgi listesinin başında yer aldığı 2008 yılından bu yana Türk dizileri kayda değer bir başarı elde etti. Bu diziler yaklaşık 100 ülkenin ekranlarında gösteriliyor ve dünya çapında yüz milyonlarca izleyici tarafından takip ediliyor.   

Türkiye’nin dizilerden elde ettiği toplam gelir yıllık 500 milyon doları aştı. Ancak Türkiye 2023 yılına kadar sektörde 750 milyon dolara ulaşmayı hedefliyordu. Bugüne kadar en çok kazandıran diziler arasında “Kara Para Aşk”, “Kuzey Güney”, “Karadayı”, “Öyle Bir Geçer Zaman Ki”, “Adını Feriha Koydum”, “Gümüş”, “Fatmagül’ün Suçu Ne”, “Ezel”, “Yasak Aşk”, “Diriliş Ertuğrul”, “Kara Sevda” ve “İmkansız Aşk” yer alıyor.