Cep Telefonları Da Çağrı Cihazları Gibi Uzaktan Patlatılabilir Mi?

İsrail’in Lübnan ve Suriye genelindeki telsiz ve çağrı cihazlarına yönelik saldırılarında 32 kişi hayatını kaybetti, 3 binden fazla kişi yaralandı. Bu saldırıların ardından cep telefonları da uzaktan patlatılabilir mi sorusu gündeme geldi. Peki, gerçekten de cep telefonlarının uzaktan patlatılma ihtimali var mı?
Cep Telefonları Da Çağrı Cihazları Gibi Uzaktan Patlatılabilir Mi
19 Eylül 2024

İsrail’in Lübnan’daki "pager" isimli çağrı cihazlarına sızıp patlatması sonucu 2’si çocuk 12 kişi hayatını kaybederken, 2 bin 800 kişi yaralandı. Salı günü gerçekleşen bu saldırının üzerinden sadece bir gün geçmişti ki bu kez Lübnan ve Suriye’de çok sayıda telsizin patlatıldığı haberi geldi. 

Beyrut'un güneyinde bulunan bir Reuters muhabiri, Hizbullah üyelerinin patlamamış telsizlerin pillerini hızla sökerek parçaları metal varillere attıklarını bildirdi. Bu iki saldırının ardından cep telefonu, tablet ve bilgisayar gibi teknolojik cihazların uzaktan hacklenerek patlatılabilme ihtimali merak edilmeye başlandı.

Cep telefonları uzaktan patlatılabilir mi? 

Dünyamızda artık neredeyse herkes kişisel elektronik cihazlar kullanıyor; telefonlar, kulaklıklar, şarj cihazları, akıllı saatler, tabletler ve çağrı cihazları gibi. Bu cihazlar, belirli koşullar altında risk yaratabilir. Özellikle batarya kaynaklı olarak cihazlar alev alabilir, gözetlemek amacıyla hacklenebilir veya cihazları botnetlere dönüştüren kötü amaçlı yazılımlar yüklenebilir.

Peki, akıllı telefonunuz bir anda patlayabilir mi? 

Associated Press haber ajansının aktardığına göre, bu soruyu gündeme getiren Lübnan’daki saldırılarda büyük ihtimalle çağrı cihazlarına çok az miktarda yüksek patlayıcı madde yerleştirilerek cihazlar birer bombaya dönüştürüldü. Yani, çağrı cihazlarının uzaktan hacklenerek patlatılmadığı düşüncesi hakim.

Saldırıların sadece Lübnan’da ve kısmen Suriye’de gerçekleştiğini düşündüğümüzde, patlayıcıların fabrika aşamasında değil tedarik aşamasında yerleştirildiği düşünülüyor. Sky News Arabia gibi haber kaynakları da konuya yakın kaynaklara dayandırdıkları haberlerinde, saldırıların faili olarak gösterilen İsrail'in “tedarik zinciri” sırasında cihazları ele geçirdiğini ve içine patlayıcı bileşikler olan pentaeritritol tetranitrat veya heksojen yerleştirdiğini aktardı.

Öte yandan, cihazların aylar önce Hizbullah tarafından tedarik edildiği ve o zamandan bu yana patlatılmayı beklediği biliniyor. 

 

The Atlantic’in derlediği bilgilere göre, kullanmakta olduğunuz cep telefonunuzun bu şekilde patlatılması mümkün görünmüyor. Bunun nedeni böyle bir şeyin yapılamayacağı değil; bu malzemelerin 3 gramı bile oldukça patlayıcı olabilir ve hatta devrelerle dolu bir iPhone'un küçük boşluklarına bile az miktarda patlayıcı sıkıştırmak mümkün olabilir. Teorik olarak, birileri böyle bir cihaza ya üretim sırasında ya da sonrasında müdahale edebilir. Ancak bunu yapmak için, özellikle büyük ölçekte, büyük çaba sarf etmeleri gerekir. Elbette, aynı risk sadece aletler için değil, aynı zamanda üretilen her türlü ürün için geçerlidir.

Cep telefonları bataryaları patlatılabilir mi?

Akıllı telefonların neredeyse hepsi lityum iyon pillerle çalışıyor ve lityum iyon pillerin patlama riski taşıdığına yönelik endişeler artmakta. Zaman zaman akıllı telefonların aniden patlayarak alev aldığını gösteren videolar internette dolaşıma giriyordu. Ancak bu tür vakaların çok büyük bir kısmı yan sanayi ürünü şarj cihazları ve batarya kullanımından ya da kalitesiz üretimden kaynaklanmaktadır.

Lübnan’daki saldırıların ardından bazı kişiler de pillerin patlamayı tetiklediğini ileri sürdü. Lübnan'da hedef alınan çağrı cihazı modeli de aslında lityum iyon piller kullanıyor. Ancak Beyrut'ta görülen ve kurbanların ellerini uçuracak kadar güçlü olan patlamaların şiddeti, lityum iyon pillerden kaynaklı bir patlama olamayacağı fikrini pekiştirdi.

Bununla birlikte, zaten bu piller istenildiği zaman tetiklenemez. Bir lityum iyon pil aşırı ısındığında veya aşırı şarj edildiğinde daha küçük bir patlamaya neden olabilir ancak bu piller bir patlamadan ziyade yangın riski taşır. Lityum iyon piller delinirse alev alabilir, çünkü içindeki yanıcı sıvı sızar ve ardından tutuşur. Yani kötü yapılmış bataryalardan kaynaklanan pil yangınları ile eşzamanlı saldırılar birbirinden tamamen farklıdır. Yine de bu, sizi riske atabilecek cihazlara sahip olmadığınız anlamına gelmiyor elbette. 

Örneğin, casus yazılım ve kötü amaçlı yazılımları düşünün. İnternete bağlıysa, bir cihaz mesajlar iletebilir, kişisel bilgilerinizi yurtdışına gönderebilir veya teorik olarak, donanımsal olarak patlayacak şekilde monte edildiyse tek bir komutla patlayabilir.

Öte yandan, günümüzde üretilen akıllı telefonlar, çağrı cihazlarına nispeten çok daha gelişmiş donanımsal ve yazılımsal güvenlik özellikleri bulundurmakta. Bataryanın aşırı ısınmasını önlemek amacıyla geliştirilen otomatik devre dışı bırakma özelliği bunlardan sadece biri. Bataryanın aşırı ısınması halinde cihaz kendi kendini kapatabilir ya da şarj etmeyi durdurabilir. Bu önlemler sayesinde akıllı telefonların uzaktan hacklenerek bataryalarının aşırı ısınma yoluyla patlatılması neredeyse imkansız olarak görünüyor.