Avrupa'nın Yeni İttifakı: Kim Bu “Vatanseverler”?

Fransa’da erken seçimlerin 2. turunun da bitişiyle birlikte yeni “Egemenlikçi” ittifaka katıldığını duyuran Fransız Ulusal Birlik partisi ve onunla yeni gruba katılan İtalyan Lega partisi, Avrupa Parlamentosu ve “Avrupa sağı” için yeni bir dönem başlatabilir. 

Yeni ittifakın kuruluşu 

9 Haziran’daki Avrupa Birliği Parlamentosu seçimleri ardından, Macaristan Başbakanı Viktor Orban'ın Fidesz partisi, Avusturya'nın Aşırı Sağcı Özgürlük Partisi (FPÖ) ve milyarder Andrej Babiš'in liderliğindeki Çek ANO partisi, Avrupa'da "Avrupa Vatanseverleri" adında yeni bir ittifak kurduklarını açıkladı. Kurucu basın toplantısında, yeni ittifakın kısa sürede Avrupa sağının en büyük fraksiyonu olacağı hedefi duyuruldu.  

1 Temmuz'da Portekiz'in aşırı-sağ popülist partisi Chega, iki AP üyesi ile Avrupa için Vatanseverler'in dördüncü üyesi oldu. 5 Temmuz'da İspanyol Vox partisi de Avrupa Muhafazakârları ve Reformistleri (ECR) grubundan ayrılarak artı 6 eklemiş oldu. Aynı gün, daha önce Kimlik ve Demokrasi Grubunun (ID) bir parçası olan ırkçı Geert Wilders’in Partisi de 6 temsilcisiyle katkıda bulunacağını açıkladı. Bir gün sonra farklı ülkelerden küçük sayıda yeni temsilciler elde eden grup 8 Temmuz itibariyle Fransız ve İtalyan üyelerinin de katılımıyla Parlamento’daki en büyük 3. grup haline geldi.  

Fidesz'in Avrupa Parlamentosu'ndaki yalnızlığının tarihi ve Le Pen 

Fidesz, 2019'a kadar Avrupa Halk Partisi (EPP) üyesiydi. Ancak Orban'ın artan otoriter ve AB karşıtı söylemleri, EPP ile olan ilişkilerini bozdu. 2019 Avrupa Parlamentosu seçimlerinde Macar hükümeti, Jean-Claude Juncker ve George Soros'u hedef alan reklamlar yayınladığında, EPP Fidesz'i askıya aldı ve iki yıl sonra tamamen ihraç etti. O zamandan beri Fidesz, Avrupa Parlamentosu'nda herhangi bir gruba dahil olmayan en büyük partilerden biri oldu.  

Ancak, son AB seçimlerinde 30 temsilci çıkarmasının ardından Fransa siyasetini de baştan aşağı sarsan Le Pen’in partisi Ulusal Birlik, liderliğini yürüttüğü Kimlik ve Demokrasi grubundan çıkarak yeni ittifaka katıldı. Bu hamleyle birlikte yeni ittifak Avrupa Birliği Parlamentosunun en büyük 3. Grubu olmayı başardı.  

ANO Partisi ve Çek siyaseti 

Yeni ittifaktaki ikinci büyük parti ANO, yedi Avrupa Parlamentosu üyesine sahip. Andrej Babiš liderliğindeki ANO, 2017'den bu yana Çek Cumhuriyeti'nin en büyük partisi. ANO'nun politika platformu, seçmen tabanının taleplerine göre değişiklik gösteriyor. ANO, başlangıçta sol eğilimli ekonomik politikalarla anti-yolsuzluk partisi olarak tanındı.  

Ancak zamanla daha muhafazakar ve Avrupa karşıtı hale geldiler ve Avrupa Parlamentosu seçimlerinden sonra merkezi temsil eden Renew grubundan ayrıldılar. Onların ardından bağımsız Çek siyasetçi ve eski yarış pilotu Filip Turek ve “Yemin” partisi de bir milletvekili ile gruba katıldığını duyurdu. Toplamda 9 parlamenter Çekya’dan gelmiş oldu. 

Avusturya'nın Özgürlük Partisi (FPÖ) 

Yeni ittifakın üçüncü partisi FPÖ, Avusturya'da muhalefette. FPÖ, göç karşıtı, euroskeptik ve Ukrayna'ya desteğe karşı bir tutum sergiliyor. 2016'da Putin'in Birleşik Rusya partisi ile dostluk anlaşması imzaladılar ve 2018'de dönemin FPÖ dışişleri bakanı, düğününde Vladimir Putin ile dans ederken görüntülendi. FPÖ, ID (Kimlik ve Demokrasi) grubunun kurucu üyesiydi ancak Le Pen'in Alman ekstremist AfD'yi gruptan çıkarması nedeniyle araları bozuldu. 

Egemenlikçilik: Politik olduğu kadar kültürel bir bileşene de sahiptir ve farklı değerlere veya farklı ülke veya bölgelere sahip yabancılara karşı kendi kararını kendin alabilme eğilimidir. Avrupa bağlamında, Avrupa Birliği kararları ile sürüklenmek istemeyen ülke ve grupları temsil ediyor ve genelde aşırı sağcılar tarafından savunuluyor. 

İttifakın hedefleri ve politikaları 

Avrupa Vatanseverleri'nin üç ana hedefi var: 

• Yeşil Yeni Düzen ve göç konularında AB'yi sağa çekmek 
• AB'yi reforme ederek gücü Brüksel'den ulusal hükümetlere kaydırmak 
• Ukrayna'ya desteği sonlandırmak 

İttifakın "Avrupa'nın Geleceği İçin Vatansever Manifestosu", AB'nin artık Avrupalılara karşı çıktığını ve Avrupa'nın çıkarlarını temsil etmediğini öne sürüyor. 

Gelecekteki olası katılımlar 

Avrupa Parlamentosu kurallarına göre, herhangi bir grubun en az yedi AB üye devletinden en az 23 üyeye ihtiyacı var. İttifak, 84 temsilciyle bunu çoktan karşılamış durumda olsa da gidilecek yolları var. Örneğin, İtalya’da Meloni’nin partisi ile ECR grubunda kalmayı seçen Polonya'nın Hukuk ve Adalet Partisi (PiS) gibi büyük partileri de kendi taraflarına çekmek, ana amaçlardan.  

20 temsilciye sahip olan PiS’in ideolojik çizgisi grupla birebir aynı olmasa da, göçmen ve Avrupa Birliği’nin ulusal egemenlik sınırlarını aşmaması noktasında örtüşen oylara sahipler. Aynı zamanda, yeni ittifaklar düzleminde gücünü kaybeden ECR grubundan, grubun en büyük ikinci partisi olan PiS’i almak demek, Meloni’yi de ittifaka zorlamak anlamına gelebilir. Öte yandan, grup Le Pen’in iradesi ve kötü şöhretinden dolayı Alman AfD partisini yanına almayı tercih etmiyor. 

Sonuç ve beklentiler 

AB Parlamentosunun en büyük 3. grubu, dün itibariyle Fransız aşırı milliyetçileri Ulusal Birlik partisinin 2 numarası Bardella liderliğinde ilerleyeceğini de duyurmuş oldu. 

“Vatanseverler”, Avrupa Komisyonu Başkanı seçiminde tekrar aday olan Ursula von der Leyen'i destekleyen merkez sağ Avrupa Halk Partisi grubuna (EPP) karşı bir meydan okuma oluşturacak.