İsrail, Kudüs ve Batı Şeria’ya Karşı Yeni Bir Savaş Başlattı
Hamas’ın askeri kolu Kassam Tugayları’nın düzenlediği Aksa Tufanı Operasyonu akabinde İsrail, Gazze’ye yönelik şiddetli bir savaşa girişti. Gazze’de süren savaşın yanı sıra Batı Şeria ve Kudüs’teki yerleşimciler, ordu koruması altında farklı türde bir savaş daha başlattı.
Söz konusu savaş ile Batı Şeria ve Kudüs’teki gerilim benzeri görülmemiş şekilde arttı. Yüzlerce Filistinli tutuklanırken, Batı Şeria kentlerine ve mübarek Mescid-i Aksa’ya baskınlar düzenlendi. Arazilerine el konulan birçok Filistinli, köylerinden, şehirlerden ve evlerinden göç etmeye zorlandı.
Arazilere el konulması ve yerleşimlerin yasallaştırılması
İsrail, 2024 yılının ilk aylarında yayımladığı iki bildiri ile Batı Şeria ve Kudüs’te 10 bin dönümden fazla araziye el koydu. Filistin Duvar ve Yerleşim Karşıtı Direniş Komisyonu’na göre bahsi geçen rakam, işgalcilerin son 30 yılda yaptığı en büyük gasp faaliyetini temsil ediyor.
İşgal altında olan Batı Şeria’daki Ürdün Vadisi’nde yüzlerce yerleşim birimi kurma hedefi ile 8 bin dönüm alana el konurken Kudüs şehrinde ise 2.640 dönüm alan müsadere edildi.
“İsrail Devleti’ne ait topraklar” olduğu ifade edilen söz konusu arazilerde yüzlerce yerleşim yerinin yanı sıra sanayi ve ticaret kurumlarının inşa edilmesi planlanıyor.
Birçok yerleşim yerini yasallaştırmak için yetki edinen İsrail Maliye Bakanı Smotrich ile İsrail Savunma Bakanı Yardımcısı’nın girişimleriyle 14 yerleşim merkezi daha yasallaştırıldı.
Sivil İdare ise mart ayı sonunda Calud köyüne yakın Aley yerleşim merkezini, bir diğer yerleşim birimi Shiloh’a mahalle olarak bağlayarak yasallaştırma niyetini açıkladı. Ancak, Aley ile Shiloh bölgeleri birbirine bitişik değildi.
Cinayet, tutuklama ve Mescid-i Aksa’dan uzaklaştırma
Filistin Sağlık Bakanlığı’nın geçtiğimiz pazar günü yaptığı açıklamaya göre, 7 Ekim’den bu yana Batı Şeria’da 485 Filistinli, İsrail ordusu ve yerleşimciler tarafından öldürülürken 4.900 kişi ise yaralandı.
Filistinli Esirler Cemiyeti ile Esir Hakları Komisyonu’nun yaptığı ortak açıklamaya göre ise 2023 Ekim ayından itibaren işgal güçleri 8.340 Filistinliyi tutukladı. Böylece İsrail hapislerindeki Filistinli sayısı 9.500’e ulaştı.
Bu süre içerisinde İsrail işgal makamları Filistinlileri Mescidi Aksa’dan uzaklaştırmak için 68 kararname imzaladı. Ayrıca 85 ev hapsi kararı ve Filistinlilere seyahat kısıtlaması getiren birçok karar alındı.
Programlı tehcir ve evlerin yıkılması
İnsan Hakları Örgütü’nün yaptığı bir araştırma, işgal güçleri ile hareket eden silahlı yerleşimcilerin devamlı olarak yolları kapayıp Filistinlilere baskın düzenlediğini, alıkoydukları Filistinlilere işkence ederek silah zoru ile ev ve arazilerinden uzaklaştırdığını ortaya çıkardı.
Böylece 2023 Ekim ayında Halil kentinin güney ve doğusundaki Harbet Zanuta, Harbet Rasim ve Harbet Kannub köyleri ile Ramallah’taki Ayn El Raşaş ve Vadi El Sîk köylerindeki Filistinlilerin tamamı göçe zorlandı.
Batı Şeria ve Kudüs’te 945 ev ve tesisi yıkan işgal kuvvetleri, yüzlerce eve daha yıkım tebligatı gönderdi. Öte yandan, işgal makamlarına bağlı Sulh Mahkemesi’nin kararı ile Kudüs şehrinde yer alan Şeyh Cerrah Mahallesi’ndeki 3 aile uzaklaştırılarak, bölge yerleşimcilere verildi.
İsrail’in Gazze’ye yönelik başlattığı saldırıdan bu yana 18.300 yerleşimci, mübarek Mescid-i Aksa’ya düzenlenen baskınlara katıldı. Söz konusu baskınlar, İsrail Ulusal Güvenlik Bakanı tarafından hazırlanan ve Aksa’daki mevcut durumu değiştirip işgal kuvvetlerinin hakimiyetini artırmayı amaçlayan planın yansıması olarak gözüküyor.
Kontrol noktaları ve seyahat kısıtlaması
Batı Şeria’da, köy ve kentlere kurulan yüzlerce güvenlik kontrol noktası, Filistinlilerin seyahat özgürlüğünü kısıtlıyor.
6 Ekim 2023’e kadar Batı Şeria kentlerinde 77’si ana, 490’ı tali olmak üzere askeri kontrol noktalarının sayısı 567’ye ulaşmıştı. Söz konusu kontrol noktaları toprak tümsekler, çimento bloklar ve demir kapılar gibi unsurlardan oluşuyor.
Gazze’ye yönelik başlatılan savaş ile 140 yeni kontrol noktası daha kurularak, askeri kontrol noktalarının sayısı 707’ye yükseldi.
Silahlı yerleşimciler ile işgal güçlerinin Batı Şeria ve Kudüs’teki Filistin vatandaşlarına yönelik hak ihlalleri gözle görülür şekilde artıyor. Dikkatler İsrail’in Gazze’deki savaşına yoğunlaşmış iken söz konusu hak ihlalleri Mescidi Aksa ile Kudüs’teki mevcut durumu değiştirmeyi hedefleyerek Filistinlilerin hayatını ve bölgedeki varlığını tehdit ediyor.